Evrim Kuramı ve Mekanizmaları | Çağrı Mert Bakırcı (Kitap)

Evrim Kuramı deyince hiç şühesiz ki akla Charles Darwin ve ilk olarak 24 Kasım 1859 tarihinde basılan kitabı Türlerin Kökeni geliyor. Darwin, bu kitabında yıllardır yaptığı gözlemleri doğrultusunda hem Evrim Kuramı’nı hem de mekanizmalarını işlemiştir. Hiç kuşkusuz ki Evrim Kuramı’nı sadece Darwin ile özdeşleştirmek -‘Darwin’in Doğal Seçilim’e Bağlı Meydana Gelen Değişim Teorisi’- evrimin anlaşılmasında rolü olan onlarca bilim insanına haksızlık olacaktır. Çağrı Mert Bakırcı, Evrim Kuramı ve Mekanizmaları isimli kitabında hem evrim ile ilgili olarak doğru bilinen yanlışlara işaret ediyor hem de adım adım kuramı ve mekanizmalarını inceliyor.

Modern bilim kapsamında ‘değişmez’, ‘değişemeyecek’ veya ‘değişmeyen’ herhangi bir kanun veya ilke yoktur. ‘Ne?’ sorusunun cevabı olan sadece gözlemle toplanmış veriler, ancak işlendikten sonra ‘neden’ ve ‘nasıl’ sorusuna cevap oluşturabilir ki bu noktada teoriler (kuramlar) geliştirilir. Teoriler, doğa gerçekleri arasındaki bağlantıları ortaya çıkaran ileri düzeydeki bilimsel açıklamalara basamak oluşturur. Bir bilim insanının gözlem ve keşifleri literatürde mevcut olan ve kendisinden önce gelen bilim insanlarının gözlem ve keşiflerini yanlışlayabilir, doğrulayabilir ya da geliştirebilir. Bir teorinin nihai hali ortadaki bir gerçeği tüm boyutlarıyla ele alır ve açıklar. Ancak bu idealize edilmiş bir durumdur ve çoğu zaman için gerçekleşmez. Bilim, çeşitli bilim insanlarının farklı yer ve zamanlarda sağladıkları katkılarla birikimli olarak gelişmeye hep devam edecektir.

“Evrim Teorisi’nin bir kuram olması onun ispatlanmamış, eksik, zayıf, öylesine ileri sürülmüş bir açıklama olduğu anlamına gelmez. Tam tersine Evrim Kuramı, 150 yıllık kurumsal tarihi, 2000 küsur yıllık fikirsel (fikri) tarihiyle bilimin gördüğü en güçlü, en az hasar görmüş , en çok sayıda bilim insanı tarafından geliştirilmiş ve geliştirilmekte olan teorilerden biridir.” (sayfa 45)

Bilim tarihinin en güçlü teorilerinden biri olan Evrim Kuramı, doğanın ve canlıların sürekli olarak değiştiği gerçeğine dayanmaktadır. Modern bilimde, canlıların kendi yaşam süreleri içerisinde gösterdiği değişimler ‘gelişim’, nesiller içerisinde gerçekleşen değişimler ise ‘evrim’ olarak nitelendirilir. Evrim, ‘ne’ sorusunu yanıtlayan bir doğa gerçeği iken, Evrim Kuramı ise hem bu doğa yasasının ‘nasıl’ işlediğinin hem de canlıların ‘neden’ evrim geçirdiğinin bilimsel olarak açıklamasıdır.

Doğada bulunan karmaşık yapıların herbiri, evrimsel süreci içerisinde önce basitten karmaşığa doğru kademeli olarak ilerlemektedir.

Evrim mekanizmaları iki ana gruba ayrılır.

Çeşitlilik Mekanizmaları

  • Eşeyli Üreme - Mayoz Bölünme ve Çaprazlanma (Crossing-Over)
  • Gen Akışı (Göçler)
  • Genetik Sürüklenme
  • Mutasyonlar
  • Transpozonlar
  • Virüsler
  • Plazmidler
  • Yatay Gen Transferi

Seçilim Mekanizmaları

  • Doğal Seçilim
  • Yapay Seçilim
  • Cinsel Seçilim (Rastgele olmayan çifleşme)
  • Akraba Seçilimi

‘Sonsöz’

Bireyler değil, popülasyonlar evrimleşir. Kalıtımsal olmayan değişimler (modıfıkasyonlar) evrim değildir.

Canlılar çevrelerinden bağımsız olarak düşünülemezler. Bir canlının içinde bulunduğu çevre her zaman ve genellikle de kaotik bir şekilde değişir. Doğa koşulları evrim üzerinde büyük etkiye sahiptir ve öngörülemez şekilde değişmektedir.

Canlılık tarihinde meydana gelen bir değişimin, gelişen bir yapının ya da evrimleşen bir özelliğin henüz anlaşılamamılş olması, bu değişimin varlığını ortadan kaldırmaz.

Dünya üzerinde bütün türler iki biyolojik amaca sahiptir:

  • hayatta kalmak
  • üremek

Evrimsel değişimler, farklı Evrimsel Mekanizmaların birbirini etkilemesi ile meydana gelir; evrimsel süreçler farklı evrimsel mekanizmaların etkilerinden ayrı olarak düşünülemez.


Evrim Kuramı ve Mekanizmaları - Evrimin Temelleri ve Nasıl İşlediği Üzerine Evrim Kuramı ve Mekanizmaları - Evrimin Temelleri ve Nasıl İşlediği Üzerine
Çağrı Mert Bakırcı
2016
296 sayfa
goodreads  external link
# fen bilimleri
★ ★ ★ ★ ★
https://www.nonfictionbooks.xyz/evrim-kurami-ve-mekanizmalari.html
188 -

« Adventures in Opting Out | Cait Flanders (Kitap)
How to Create a Vegan World | Tobias Leenaert (Kitap) »




2024 ocak


2023 aralık

kasım

ekim

eylül

ağustos

temmuz

haziran

mayıs

nisan

mart

şubat

ocak


2022 aralık

kasım

ekim

eylül

ağustos

temmuz

haziran

mayıs

nisan

mart

şubat

ocak


2021 aralık

kasım

ekim

eylül

ağustos

temmuz

haziran

mayıs

nisan


2020 temmuz

nisan


2019 aralık

kasım

ekim

eylül

ağustos

temmuz

haziran

mayıs

nisan

şubat

ocak


2018 aralık

kasım

ekim

eylül

ağustos

temmuz

haziran

mayıs

nisan

mart

şubat

ocak


2017 aralık

kasım

ekim

eylül

ağustos

temmuz

haziran

mayıs

nisan

mart

şubat

ocak


2016 aralık

kasım

ekim

eylül

ağustos

haziran

mayıs

nisan

mart

şubat

ocak


2015 aralık

kasım

eylül

ağustos

temmuz

haziran

mayıs

ocak


2014 aralık

kasım

eylül


2013 aralık

kasım