The Penguin and the Leviathan | Yochai Benkler (Kitap)

Yazarı Harvard Üniversitesi Hukuk Profesörü Yochai Benkler olan kitap, iş birliği ile inşa edilen modellerle ilgili en çok kullanılan örnekler olan Wikipedia ve Linux ile başlıyor. Bu örneklerin her ikisi de insanlar arası iş birliği üzerine kurulmuş sistemler.

Küresel ticaretin büyümesi ve teknolojik gelişmeler sonucunda zaman içinde hiyerarşik sistemler yetersiz kalmaya başlamıştır. Çeşitli işletme okulları ve kuruluşlar, önceden çok fazla üstünde durulan hiyerarşik yapılardan vazgeçerek farklı örgütsel modelleri denemeye başlamışlardır. Bu modeller, doğru koşullar sağlandığı takdirde insanların örgütün kollektif çıkarı için kendi özgür iradeleriyle işbirliğini tercih edecekleri varsayımına dayanmaktadır. Eşit koşullarda ortak üretime geçilmesi, pek çok kişi açısından, bundan 15-20 yıl öncesinde adeta imkansız olarak görünüyordu. Gönüllülük esasına dayalı yapılar ve sistemler çok popüler hale geldi. Sosyal bilimler, örgüt sosyolojisi, psikoloji, davranışsal iktisat gibi çeşitli alanlarda yapılan araştırmalar ile insanın sadece kendi çıkarı doğrultusunda hareket edeceğini varsayan insanın bencil davranacağını ileri süren görüşlerin tersi kanıtlanmış oldu. Bu durumun yansımaları sadece iş dünyasında ve internet üzerinde değil farklı sosyal sistemlerde de ortaya çıkmaktadır.

Yazar, kitabın son sayfalarında pratik iş birliği sistemlerinin bileşenlerini şöyle sıralamıştır:

• İletişim
• Çerçeveleme, uygunluk ve sahicilik
• İnsanın kendisinin ötesine bakmak, empati ve dayanışma
• Ahlaki sistemlerin inşa edilmesi
• Ödül ve ceza
• İtibar, şeffaflık ve karşılıklık
• Çeşitliliğe göre inşa etmek