Who Gets What — and Why | Alvin E. Roth (Kitap)
Kim Neyi Neden Alır, 2012 Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazanan Ekonomist Alvin E. Roth tarafından kaleme alınmış. Yazar, ilk bölümlerde sorunu tanımlıyor, benzer soruna sahip olan çeşitli piyasalardan örnekler vererek eski durumu anlatıyor, sonraki bölümlerde ise bu piyasaları yeniden nasıl tasarlanarak daha işler hale getirildiğinden bahsediyor.
Kitapta incelenen konunun temeli Çöpçatan / Eşleştirme Ekonomisine dayanıyor. Farklı şartlara sahip piyasaların yönetilmesiyle ilgili sıra dışı yöntemler sunan kitapta pek çok farklı piyasa tipi inceleniyor. Kitap boyunca fazla teknik terim kullanılmamış. Özellikle çıkmaza giren ve yeniden tasarlanması gereken piyasaların nasıl kurgulanması gerektiği ve nasıl işler hale getirildiği incelenmiş. Verilen örnekler arasında organ nakli (böbrek) bekleyenlerle ilgili eşleştirmenin nasıl yapıldığı (çapraz böbrek nakli), okullara yerleştirilecek öğrencilerin nasıl seçildiği, doktorların internlik için başvurduğu hastanelere yerleştirilmesi süreci, avukatların firmalarca seçilmesi vb yer alıyor.
Peki, bir piyasa neden tasarıma ihtiyaç duyar? Çünkü, mevcut pazarın kimi zaman doğal yollarla çözmeyi başaramadığı sorunların çözülmesi için piyasanın yeniden tasarımı gerekir. Ekonomi derslerinde teorik olarak serbest bir piyasada arz ve talebin eşitlendiği fiyattan alışverişlerin gerçekleşeceği ve bu şekilde piyasada denge bulunacağı anlatılsa da, gerçek hayatta özellikle eşleşme piyasalarında durum böyle değildir.
Eşleşme piyasalarına örnek olarak, (ABD’de) bir şehirde yer alan öğrencilerin okullara yerleştirilmesi verilebilir. Öğrencilerin okuldaki ders notları ve katıldıkları sosyal etkinliklerle öne geçmeye çalıştığı ve devam etmek istedikleri okulları sıraladıkları listeleri eğitim müdürlüğüne bildirdikleri ve okulların da o öğrencileri kendi kriterlerine göre kabul ettikleri bir sistem düşünüldüğünde; işin içine anne babaların okul yönetimlerine kendilerine kontenjan ayırmaları için bağış yapmaları, okul müdürlerinin kendi okullarını listelerinin ilk sırasına yerleştirmemiş adayları kabul etmeye istekli olmamaları, erken kabul seçenekleri gibi oldukça karışıklık yaratan durumlar da girmektedir. Böyle bir piyasada yaşanan sıkışıklık sonucunda birçok öğrenci istedikleri okullara giremeyip açıkça kalmakta ve okullarda da belli sayıda kontenjan boş kalmaktadır. Kitap, bunun gibi piyasa eşleştirme sorunlarının nasıl çözüldüğünü ve benzer zorluklar yaşanan piyasalara da bu çözümün nasıl uyarlandığını anlatıyor.
Kim Neyi Neden Alır? - Çöpçatan Ekonomisi & Piyasa Tasarımının Bilinmeyen Dünyası
Alvin E. Roth
2016
264 sayfa
goodreads
tekrar okumaya değer!
# tüketici davranışları
2024 ocak
2023 aralık
kasım
ekim
eylül
ağustos
temmuz
haziran
mayıs
nisan
mart
şubat
ocak
2022 aralık
kasım
ekim
eylül
ağustos
temmuz
haziran
mayıs
nisan
mart
şubat
ocak
2021 aralık
kasım
ekim
eylül
ağustos
temmuz
haziran
mayıs
nisan
2020 temmuz
nisan
2019 aralık
kasım
ekim
eylül
ağustos
temmuz
haziran
mayıs
nisan
şubat
ocak
2018 aralık
kasım
ekim
eylül
ağustos
temmuz
haziran
mayıs
nisan
mart
şubat
ocak
2017 aralık
kasım
ekim
eylül
ağustos
temmuz
haziran
mayıs
nisan
mart
şubat
ocak
2016 aralık
kasım
ekim
eylül
ağustos
haziran
mayıs
nisan
mart
şubat
ocak
2015 aralık
kasım
eylül
ağustos
temmuz
haziran
mayıs
ocak
2014 aralık
kasım
eylül
2013 aralık
kasım