How to Change the World | John-Paul Flintoff (Kitap)

John-Paul Flintoff, Dünyamızı Nasıl Değiştiririz kitabında, dünya üzerindeki büyük sorunlara karşı bireysel olarak ne yapabileceğimizi tartışarak insanların küçük eylemlerinin bile aslında büyük değişimler başlatabileceğine ilişkin örnekler paylaşıyor. Çoğu kişi aslında dünyayı değiştirmenin imkansıza yakın bir iş olduğunu düşünüyor; bu yüzden, hiç harekete geçmiyor.

Değiştirmeye Nasıl Başlamalı?

1 Yenilgiyi Kabul Etmemek

Tarihi oluşturan şeyler arasında hem yaptıklarımız hem de yapmadıklarımız vardır. Bazı zamanlarda bir şeyler yaptığımız ama çabalarımızın karşılıksız kaldığı olmuştur elbette. Ancak, hiç bir zaman için fark yaratamayacağına inanmak yenilgiyi baştan kabul etmek anlamına gelir. Bu yenilgi hissinde nasıl yetiştirildiğimiz, hayata nasıl baktığımız veya zorluklarla genel anlamda nasıl mücadele ettiğimiz etkili olur.

Zorlukların bir birey olarak bizi aştığını düşünürüz, ‘sistem’ gibi soyut kavramlarla durumu açıklar ve konuyla ilgili yapılabilecek pek bir şey olmadığını söyleriz. Aslında hep farklı bir seçenek vardır. O seçeneği seçmek ise bizim yapabileceğimiz bir seçimdir. Farklı bir yol denemek için çaba göstermek bir seçimdir. Kendi eylem ve davranışlarımızı değiştirdiğimizde, çevremizdekilerin de eylem ve davranışlarında bir değişim başlatabiliriz. Kendimizi kötü hissetmemize sebep olan şey, geriye dönüp baktığımızda hiçbir şey yapmadığımız gerçeğiyle yüzleşmektir.

2 Bizi Harekete Geçiren Ne

İmkansız olarak nitelendirilen bir şey gerçekleştiğinde artık sıradan hale gelir.

Dünyayı değiştirmek için çaba göstermeden önce bir kişinin öncelikle kendisini harekete geçiren şeyin ne olduğunu keşfetmesi gerekir. Amacı olan bir yaşam sürmek demek aynı zamanda yaşamda anlam bulmak da demektir. Varoluşçu psikoterapi akımının öncülerinden Victor E. Frankl anlam hakkında konuşurken, her gün karşılaştığımız olaylara içsel, onlarda saklı potansiyel anlamı kastediyordu. “Anlam kavramı, belli bir durum karşısında ne yapılabileceğinin farkında olmak olarak özetlenebilir.”

Frankl’in ortaya koyduğu fikirleri, Martin Seligman’ın başını çektiği ‘pozitif psikoloji’ hareketi tarafından da desteklenmiştir. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki, anlamlı bir şeyler yaptığını hisseden katılımcıların sadece tatmin duygusu yükselmekle kalmamış, aynı zamanda da bu tatmin uzun soluklu olarak devam etmiştir.

İnsan olarak sahip olduğumuz bize has değerler bütünü de önemlidir, çünkü sevdiğimiz aktiviteleri yaparken aslında değerlerimiz devrededir. Bu değerler aynı zamanda bizim yaşanan bşr hayatı ‘iyi’ olarak adlandırmamızda da etkilidir.

Eğer dünyayı değiştirmeyi içtenlikle ilgileniyorsak, öncelikli olarak başkalarını düşünmeli ve başkalarına yardım etmeliyiz.

3 Strateji Üzerine Bazı Düşünceler

Dünyada çözümlenmeyi bekleyen pek çok sorun varken, esas soru hangi sorundan başlamak gerektiğidir. Bu sorunun cevabını bulmak için sorunları önceliklerine göre listelemek bir yöntem olarak kullanılabilir. Ancak, bakış açısı farklılıklarından ötürü her kişinin yapacağı liste de farklı olacaktır. Ayrıca, dünyanın farklı lokasyonlarında bulunan kimselerin endişeleri ve sıkıntıları da farklı olacaktır. Yapılan listelerde ufak nüans farklılıkları olabileceği gibi, kimi zaman radikal farklılıklar da ortaya çıkabilir.

Sorunları daha sistematik olarak ele almak için sorun türlerini gruplamak öncelikli olarak işe yarıyabilir: i. Herkesi etkileyen, fakat hiç kimsenin (ya da hemen hemen hiç kimsenin) birey olarak bir çözüm bulabileceğini düşünemeyeceği sorunlar. ii. Nüfusun tamamını değil yalnızca bazı kişileri etkileyen sorunlar. iii. Aslında herkesi etkileyen ancak yalnızca küçük bir azınlığın farkında olduğu sorunlar. iv. Sorun değil fırsat olanlar.

Hangi sorunu ele alacağımıza karar verirken, kullanılacak yöntemin tanımlanması da önem kazanır. Çünkü, yöntem aslında yaratılacak etkinin de gücünü ve kalıcılığını belirleyecektir. Esas değişikliği yaratacak olan, önemli sayıda insanın buna inanması ve davranışlarını bu yeni duruma göre düzenlemesidir.

Geçmişte bazı değişiklikler yaratmak için mücadele gösteren insanların pek çoğu bunu sezgisel ve spontane olarak yapmışlardır. Siyaset bilimci Gene Sharp (1928-2018), bu kişilerin yapmaya çalıştıkları değişiklikle ilgili eğer önceden bilgileri olsaydı neyin değişeceği (yani hangi yöntemleri kullanıyor olacakları) üzerine çalışmış ve şiddet içermeyen eylem türlerinin bir listesini derlemiştir. Bu listede şu anda 198 madde yer almaktadır. Listeye aeinstein.org adresinden ulaşmak mümkündür.

4 Tanıklık Etmek

Sorunlara işaret etmek kadar sorunlar üzerine tartışıp çözüm önerileri belirlemek de önemlidir. İlki genellikle kötümserlere daha çekici gelse de her iki adım da eşit değerde önemlidir. Tanıklık etmek her zaman dünyayı değiştirmenin önemli bir parçası olmuştur. Çünkü, bir kişinin sorunları belirlemesi için öncelikle gözlem yapması ve gözlemlediklerini başkalarına aktarması gereklidir.

Herhangi bir kimseye herhangi bir şeyi yaptırmanın yegane yolu, o kişinin de o işi yapmayı istemesini sağlamaktır. İnsanlara soru sormak ve istenilen yönde cavep alana kadar soru sormaya devam etmek de (fıkır değiştirmede) bir yöntem olarak kullanılmaktadır.

5 İhtiyacınız Olan Şey

İhtiyaç duyacağımız kaynakları (maddi kaynaklar ve kişisel nitelikler yetenek, deneyim, zihinsel ve duygusal kapasitemiz), işbirliği yapacağımız kişileri de değerlendirmek gerekidir. Unutmamak gerekir ki, çoğu zaman için, aslında ihtiyacımız olan şey zaten bizde olan bir şeydir. Sadece farkına varmak gereklidir.

6 İlk Adımı Atmak

Kaos teorisi, görünüşte önemsiz olan bazı ilk hareketlerin küresel hatta evrensel olaylara yol açabileceğini söyler. Bu da şöyle ifade edilir: bir kelebeğin bir ülkede kanat çırpması bir başka ülkede kasırgaya yol açabilir.

Bazen seyirci olmak daha kolaydır. Ancak, değişimler atılan o ilk adımla başlar. Tarih bunun örnekleri ile doludur. (Sıradan insanların güç figürleri karşısında dimdik ayakta durmaları ile değişim başlar ve bazen hızlı bazen yavaş şekilde kalıcı hale gelir.)

Neyin Değişmeye İhtiyacı Var ve Nasıl?

1 Güzellik - ve Eğlence - Katın

Dünyayı değiştirmenin iki yolu var: Acıları azaltmak, yahut zevki çoğaltmak.

Bize doğru gelen, gerçekten inandığımız bir alanı belirlediğimizde, aynı zamanda kendi yeteneklerimiz ve ilgi alanlarımız doğrultusunda hareket ettiğimizde yarattıığımız etki çok daha yüksek olacaktır.

İyi bir dünya insanların yaptıkları özel şeylerde anlam buldukları yerdir; ve bu dünyada bir her zaman güzelliğe, yaratıcılığa ve eğlenceye ihtiyaç vardır.

2 Peki Para Nerede Duruyor?

Geçimimiz için seçtiğimiz para kazanma yönteminin de kendi değerlerimize uygun olması aynı zamanda kollektif bir sorumluluktur.

3 Cazip Kılmak

Dünyayı değiştirmek üzerine henüz soyut aşamada olan fikirleriniz, size çok önemli gelseler, hatta gerçekten önemli de olsalar dahi, eğer çevrenizdeki kişilerce de ilgi görüp önemli olarak adledilmezlerse, hiçbir zaman somut hale gelemeyecekler demektir. Değişim yaratırken, insanları ortak bir amaç etrafında bir araya getirmek ve tam da bu esnada güçlü bir topluluk bilinci yaratarak uygulamaya geçmek, kısaca hareketin sosyal yönü, kilit unsurdur.

4 Sevgi İşe Yarar

Her çocuk sevgiye ihtiyaç duyar; ancak yetişkinler de kendilerine gösterilen ilginin samimi olup olmadığını kolaylıkla ayırt ederler ve gerçek ilgi ve sevginin peşinden giderler.

5 Hedef Barış Ödülü

Dışsal çatışmaları çözebilmek için öncelikle içsel çatışmalarımızı aşmamız gereklidir. Bir çatışma halinde, eğer taraflardan herbiri kendisini haklı görmeye devam ederse, çatışma çözümsüz kalacaktır. O halde çözüm için, taraflardan herhangi birinin kendi yanılma olasılığını dikkate alması gerekir. Haklı ya da haksız olmamız, zihinsel pozisyonlarla değil, başkalarına karşı tavırlarımızla belirgin hale gelir. Bu noktada karşımızdakine bir birey olarak saygı göstermek çatışmanın çözümünde kritik bir rol oynamaktadır.

Sonuç

Değişim için harekete geçtiğimiz noktada öncelikle her şeyi düzeltemeyeceğimizi aklımızın bir köşesinde tutmamız gerekir. Hatta bazen hiç beklenmedik sonuçlar ortaya çıkar, olaylar bambaşka bir şekil alır. Ayrıca, çoğu zaman için değişim planlanandan ya da tahmin edilenden daha uzun bir sürede gerçekleşir. Değişim, ufak adımlarla başlar, birikerek büyür. Küçük zaferlere odaklanmak sizi günden güne büyük hedefe yakınlaştırır.

Dünyayı değiştirmek hiç bitmeyen bir iştir. Bu yönüyle bir işten ziyade bir ruh halidir aslında.

Dünyayı değiştirmede başarılı olan insanların daima gerçekleştirecekleri başka hedefleri bulunur. Bu kişiler, uzun vadeye odaklanan ancak daima bugün yapacakları küçük eylemleri gerçekleştirmeye çabalayan, sorunlara olumlu açıdan yaklaşan mütevazi kişilerdir.