How to Create a Vegan World | Tobias Leenaert (Kitap)

Tobias Leenaert, How to Create a Vegan World isimli kitabında ‘Veganville (Veganköy)’ olarak isimlendirdiği bir dünyaya giden yolu tarif ediyor. Veganville hiç kuşkusuz ki bir ütopya. Leenaert, pragmatik bir anlayışı benimseyerek, veganlığı savunan pek çok kişiden farklı bir perspektif sunuyor. “Go vegan! (Vegan ol!)” mesajına yoğunlaşmak yerine herkesi öncelikle daha az hayvansal ürün tüketmeye davet etmenin ve kamuda bu mesajı yaymanın daha gerçekçi bir anlayış olacağını savunuyor. Aynı şekilde, hayvansal ürünlerin tüketimini azaltma nedeni olarak da etiksel kaygılar kadar diğer başka etkenlerin de ileri sürülebileceğini vurguluyor. Çünkü, kitabın ilk sayfalarında altı çizildiği gibi, insanlar tavırlarını davranışlarını değiştirdikten sonra değiştirirler.

Vegan bir dünya, inanlarla hayvanlar arasındaki karşılıklı ilişkinin süreceği ancak hayvanların zarar görmeyecekleri ve acı çekmeyecekleri bir ortamın yaratılmasıdır. Bu açıdan, aslında ‘vegan bir dünya’, veganlık vizyonuna doğru giden yolda bir araçtır. Peki, veganlar, vegan olmayanlardan ne bekliyorlar? Veganlar, vegan olmayanların davranışlarını değiştirerek hayvansal ürünleri tüketmeyi bırakmalarını ve tavırlarını değiştirerek hayvanları gerçekten umursadıkları için hayvansal ürünleri tüketmemelerini beklerler. Diğer bir deyişle, doğru şeyi doğru bir nedenden ötürü yapmalarını beklerler.

Bu açıdan bakıldığında, bazı vegan çevrelerin bir işe yaramadığını düşündükleri, ‘Meatless Monday’, ‘Veganuary’ gibi uygulamalar vegan bir dünyaya giden yolda kolaylaştırıcılardır. Hayvansal ürünlerle hazırlanan yemekler, pek çok ülkede gelenekseldir ve artık mutfak kültürünün bir vazgeçilmezi olmuştur. Vegan hareketinin öncelikli olarak bu ısrarı kırması gerekmektedir. Bazı kişiler de, aşırıya varacak derecede et tüketmektedirler, bu onlar için adeta bir bağımlılığa dönüşmüştür. Bu tür durumlarda, bu alışkanlıklarını sürdürmek isteyenler, kendilerinden et yemeyi bırakmaları istendiğinde, bundan kaçınmak için bahane bulmakta hiç zorlanmazlar. Tobias Leenaert, bu noktada veganların olaya daha pragmatik yaklaşarak öncelikle et tüketimini azaltmayı savunmaları gerektiğini söylüyor. Çünkü, et tüketimini azaltan kişilerin doğrudan veganlığa geçişleri ya dvejetaryeneteryan olup sonrasında vegan olmaları daha olası.

Kitapta yer verilen diğer bir nokta da ürünlerin ‘vegan’ olarak tanımlanması yerine ‘bitkisel bazlı’ ifadesinin tercih edilmesi. Veganlığı tanımayan insanlar için üzerinde vegan yazan ürünler sadece veganlara yönelik olarak olarak düşünülebilir. Oysaki, vegan bir yiyeceği vegan olmayan bir kişi de severek tüketebilir. Bu açıdan, pek çok vegan ürün markalar tarafından artık ‘bitkisel bazlı’ ürün olarak etiketlenmeye başlanmıştır.

Dünya, Veganköye giden yolun henüz çok başında olsa dahi sürdürülebilirlik açısından daha ılımlı bir bakış açısı kilit noktadır.